Çevresel Yönetim Planı, bir kuruluşun, işletmenin veya projenin çevre üzerindeki etkilerini azaltmak, yönetmek ve sürdürülebilir bir şekilde işletmeyi sağlamak için geliştirilen stratejik bir plan ve dokümandır. Bu plan, çevresel performansı artırmak, çevresel sürdürülebilirliği sağlamak ve çevresel mevzuata uyumu güvence altına almak için kullanılır.

Çevresel Yönetim Planı, işletme sahipleri, yöneticiler, çalışanlar ve diğer paydaşlar arasında çevresel hedefleri, politikaları ve sorumlulukları açık bir şekilde belirler. Genellikle, çevresel yönetim planları aşağıdaki temel bileşenleri içerebilir:

1. Çevresel Etki Değerlendirmesi: İşletmenin veya projenin çevre üzerindeki mevcut etkilerinin değerlendirilmesi. Bu, atık üretimi, su ve enerji tüketimi, emisyonlar ve diğer çevresel parametreleri içerir.
2. Hedefler ve Politikalar: İşletmenin veya projenin çevre üzerindeki etkilerini azaltma ve sürdürülebilirlik hedeflerini belirleyen politika ve stratejilerin tanımlanması.
3. Eylem Planları: Çevresel hedeflere ulaşmak için alınacak somut eylemlerin, sorumlulukların ve takvimlerin belirlenmesi.
4. Kaynak Yönetimi: Su, enerji, hammadde ve diğer doğal kaynakların verimli kullanımının teşvik edilmesi.
5. Atık Yönetimi: Atık azaltma, geri dönüşüm ve bertaraf yöntemlerinin planlanması.
6. Eğitim ve Farkındalık: Çalışanlar ve diğer paydaşlar arasında çevre bilincinin artırılması için eğitim programlarının oluşturulması.
7. İzleme ve Değerlendirme: Çevresel performansın düzenli olarak izlenmesi ve değerlendirilmesi.
8. Yasa ve Mevzuata Uyumluluk: İlgili çevresel yasal düzenlemelere uyumun sağlanması.

Çevresel Yönetim Planları, özellikle büyük ölçekli projeler, sanayi tesisleri veya çevresel etkileri yüksek işletmeler için önemlidir. Bu planlar, hem çevresel koruma ve sürdürülebilirlik açısından önemli rol oynar hem de kuruluşun itibarını artırır ve çevresel sorumluluklarını yerine getirme konusunda güvenilirlik sağlar.

Balık Çiftlikleri İçin Çevresel Yönetim Planı

Denizlerde Faaliyet Gösteren Balık Çiftliklerinin Çevresel Yönetimi Yönetmeliği, 28 Ekim 2020 tarihinde ve 31288 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik, balık çiftliklerinin kurulmasının sakıncalı olabileceği hassas bölgelerin tespitini, deniz çevresine olan etkilerinin izlenerek gerekli önlemlerin alınmasını ve çevresel yönetimine ilişkin usul ve esasları belirlemeyi amaçlamaktadır.

Ayrıca, 25 Şubat 2021 tarihinde 36855019-140 sayılı Denizlerde Faaliyet Gösteren Balık Çiftliklerinin Çevresel Yönetimi Genelgesi de yayımlanmış ve bu genelge ile yönetmeliğin uygulanma esasları belirlenmiştir.

Yönetmelik gereği, kurulması planlanan ve mevcut olan balık çiftlikleri ‘Çevresel Yönetim Planı’ hazırlatmakla yükümlüdürler. Bu planlar, çevre etkilerini göz önünde bulundurarak, ilgili idari kuruluşa (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) sunulmalı ve uygunluk belgesi almak için başvuruda bulunulmalıdır. Ayrıca, belgeler periyodik olarak yenilenmelidir.

Balık çiftlikleri, yönetmelik ve genelge kapsamında deniz ortamına olan etkilerini belirlemek amacıyla her yıl ölçüm ve değerlendirmelerin yer aldığı ‘Balık Çiftliği İzleme Raporu’ hazırlatmakla da sorumludur.

Bahsedilen ‘Çevresel Yönetim Planı’ ve ‘Balık Çiftliği İzleme Raporu’, bakanlık tarafından eğitim almış ve yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmaları ve uzmanları tarafından hazırlanmalı ve süreç yönetimi yapılmalıdır. Bu süreçler, çevre koruma ve deniz ekosistemlerinin sürdürülebilirliği için önemli adımları temsil eder.