Kurumsal Karbon Ayak izi ve Sera Gazı Emisyonlarının Hesaplanması ve Raporlanması Hizmeti
Paris İklim Anlaşması’nın hayata geçirilmesiyle birlikte, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması tanıtılmıştır. Bu mekanizma, Avrupa Birliği’ne ihraç edilecek ürünlerin kaynaklı karbon emisyonlarını fiyatlandırarak, yani vergilendirerek düzenlemeyi amaçlamaktadır.
Türkiye, Avrupa’ya en çok ihracat yapan ikinci ülke olarak konumlandığından, bu anlaşma ve bildiriler bağlamında çalışmalara başlanmıştır. Bu çabaların hedeflerine ulaşabilmesi için, sera gazı emisyonuna neden olan üretim sektörlerinin karbon yönetimi yapabilmesi ve sürdürülebilir kalkınma stratejilerini belirleyebilmeleri için kurumsal karbon ayak izi hesaplamalarını ve raporlamalarını gerçekleştirmeleri gerekmektedir.
MARE ÇEVRE, Kurumsal Karbon Ayak izi ve Sera Gazı Emisyonlarının Hesaplanması ve Raporlanması‘nda kapsamlı hizmet vermektedir.
Sera Gazı Emisyonlarının Hesaplanması ve Raporlanması
- Emission Sources Identification (Emisyon Kaynaklarının Belirlenmesi):
- İlk adım, İşletmelerin sera gazı emisyon kaynaklarını tanımlamaktır. Bu kaynaklar, enerji tüketimi, ulaşım, üretim süreçleri, atık yönetimi ve diğer operasyonel faaliyetleri içerebilir.
- Emission Factors (Emisyon Faktörleri):
- Emisyon faktörleri, belirli bir faaliyet türünden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını hesaplamak için kullanılan katsayılardır. Bu faktörler genellikle bilimsel çalışmalardan veya çeşitli kaynaklardan elde edilen verilere dayanır.
- Quantification (Nicelendirme):
- Belirlenen emisyon kaynakları ve emisyon faktörleri kullanılarak, işletmelerin toplam sera gazı emisyonları nicelendirilir. Bu adım, genellikle karbon dioksit eşdeğerleri cinsinden ifade edilir.
- Data Collection (Veri Toplama):
- Sera gazı emisyonlarını doğru bir şekilde hesaplamak için işletmelerin faaliyetlerine ilişkin güvenilir verilere ihtiyaç vardır. Bu veriler, enerji tüketimi, malzeme kullanımı, ulaşım ve diğer operasyonel faaliyetlerle ilgili olabilir.
- Reporting (Raporlama):
- Hesaplanan emisyon verileri genellikle belirli bir dönem için raporlanır. Bu raporlar genellikle şeffaflık ve hesap verebilirlik amacıyla paydaşlarla paylaşılır. Ayrıca, çeşitli sera gazlarının ayrı ayrı raporlanması da önemli olabilir.
- Verification (Doğrulama):
- Rapor haline getirilen sera gazı emisyonlarının ve uzaklaştırmalarının objektif olarak gözden geçirilmesi için doğrulama yapılır.
ISO 14064-1:2018 Belgelendirmesi Neden Yapılmalıdır? Neden Hesaplanmalıdır?
- Emisyon Kaynaklarının Tespiti ve Emisyonların Azaltılması: Bu belgelendirme, emisyon kaynaklarını tespit ederek ve emisyonları azaltarak çevresel etkiyi minimize etmeye yardımcı olur.
- Risk Yönetimi: Çevresel belgelendirme, çevresel riskleri değerlendirmeye ve yönetmeye yardımcı olur, böylece işletme kararlarını daha bilinçli bir şekilde alabilir.
- Çevresel Riskler: Doğal afetler, kaynak sıkıntıları ve çevresel felaketler gibi çevresel riskler, işletmelerin sürdürülebilirliğini etkileyebilir. Belgelendirme, bu risklerin azaltılmasına yardımcı olabilir.
- Finansal Riskler: Çevresel uygunsuzluklar veya krizler finansal riskleri artırabilir. 14064 belgelendirme, finansal riskleri azaltabilir.
- Mevzuat Riskleri: Çevresel düzenlemelere uyum sağlamamak işletmelere cezalar ve yaptırımlar getirebilir. Belgelendirme, bu tür mevzuat riskini azaltır.
- Sürdürülebilir Ürün ve Hizmetler: Çevresel belgelendirme, sürdürülebilir ürün ve hizmetlerin geliştirilmesine katkıda bulunarak çevresel sürdürülebilirliği teşvik eder.
- İtibar ve Marka Yönetimi: Çevreye duyarlı işletmeler, müşteriler ve paydaşlar arasında daha güçlü bir itibar oluşturabilirler. 14064 belgelendirme, işletmenin çevre dostu yaklaşımlarını vurgular.
- Maliyetlerin Düşürülmesi: Daha verimli enerji ve kaynak kullanımı sayesinde, işletmeler maliyetlerini düşürebilir ve rekabet avantajı elde edebilir.
- Pazarda Farklılaşma: Çevresel bilinç, tüketiciler ve iş ortakları için önemli bir faktördür. Belgelendirme, işletmelerin diğerlerinden farklılaşmasına yardımcı olabilir.
- Uzun Vadeli Faydalar: Çevresel sürdürülebilirlik, uzun vadede işletme için ekonomik ve çevresel faydalar sağlar.
Bu nedenlerle, 14064 belgelendirmesi işletmelere çevresel sürdürülebilirlik ve rekabet avantajı sağlama konusunda önemli bir araçtır.
Karbon Ayak İzi Nedir?
Karbon ayak izi kavramı, insanların ürettiği her türlü emisyon faaliyetlerinin çevreye verdiği zararın ölçümü olarak karbondioksit olarak tanımlanır. Kurumsal karbon ayak izi kapsamında, işletmelerin doğrudan veya dolaylı olarak üretim, hizmet gibi faaliyetleri sonucunda oluşan sera gazı emisyonlarının karbondioksit karşılığı hesaplanır. Uluslararası Standardizasyon Örgütü’nün (ISO) 14064-1: 2018 Standardı, uluslararası ölçekte geçerliliği olan bir kılavuzdur.
Bu standarda göre bir firmanın kurumsal karbon ayak izi, 6 kapsamdan oluşmaktadır.
- Doğrudan Sera Gazı Emisyonları,
- Dolaylı Sera Gazı Emisyonları,
- Ulaşım Kaynaklı Sera Gazı Emisyonları,
- Satın Alınan Hammadde Ve Malzeme Kaynaklı Dolaylı Sera Gazı Emisyonları
- Kuruluşun Ürünlerinin Müşteri Tarafından Kullanımıyla İlgili Dolaylı Sera Gazı Emisyonlarıdır.
Bu emisyonların ton karbondioksit karşılığı, firmanın kurumsal karbon ayak izini oluşturur. Sonuçların doğru ve güvenilir bir şekilde hesaplanmasının ardından raporlanması gerekir.
Kurumsal karbon ayak izi çalışması sayesinde, işletmeler envanter sonuçlarına göre maliyet ve emisyon azaltıcı stratejiler geliştirebilir, hizmet kalitesini artırmaya yönelik çalışmalar yaparak üretim verimliliğini arttırabilir, kaynak ve enerji verimliliği sağlayarak kazanç elde edebilir.
Bu bilgiler doğrultusunda, şirketlerin karbon ayak izi hesaplamaları için izlenecek adımlar şunlardır:
Sistem Sınırlarının Belirlenmesi
Karbon ayak izi hesaplaması için Karbon ayak izi hesaplamalarında, sistemin sınırlarının belirlenmesi için üç kapsam belirlenir:
- Kapsam 1 (Doğrudan karbon ayak izi)
- Kapsam 2 (Dolaylı karbon ayak izi)
- Kapsam 3 (Diğer dolaylı karbon ayak izi)
Kapsam 1 ise, şirketin doğrudan kontrolü altındaki kaynaklardan kaynaklanan karbon salınımını ifade eder.
Kapsam 2 ise, şirketin satın aldığı enerji kaynaklarına bağlı olarak dolaylı olarak kaynaklanan sera gazı salınımını içerir.
Kapsam 3 ise, şirketin operasyonları dışındaki kaynaklarla ilişkili sera gazı salınımını ifade eder ve genellikle tedarik zinciri faaliyetleri, iş seyahatleri ve atıkların bertarafı gibi unsurları içerir. Bu sınırların belirlenmesi, doğru bir karbon ayak izi hesaplaması için önemlidir ve işletmelerin çevresel performansını değerlendirmede önemli bir rol oynar.
Veri Toplama
MARE ÇEVRE tarafından sağlanan veri şablonu kullanarak gerekli tüm verileri toplamalıdır.
Hesaplama
Toplanan veriler, uygun emisyon faktörleri kullanılarak karbon ayak izi hesaplamaları yapılmalıdır. MARE ÇEVRE, sektörel ve global LCA veri tabanlarını kullanarak bu hesaplamaları gerçekleştirebilir.
Raporlama
Hesaplamalar sonucunda elde edilen verileri raporlamalı ve sıcak noktaları belirlemelidir.
Değerlendirme
Raporlama sonucunda elde edilen veriler değerlendirilmeli ve şirketimiz karbon ayak izi hakkında önerilerde bulunur.
Doğrulama
Hesaplamalar, bağımsız üçüncü kişilerce doğrulanabilir. MARE ÇEVRE, doğrulama sürecinde şirkete destek sağlayabilir ve olası eksiklikleri gidermek için çalışabilir.
Bu adımların izlenmesi, şirketlerin karbon ayak izini doğru bir şekilde hesaplamasına ve gelecekte karbon salınımını azaltmak için stratejik planlar oluşturmasına yardımcı olacaktır.